Máy nghiền búa làm việc trên nguyên lý va đập, vật liệu được đưa vào khoang trống hộp máy thông qua cửa nạp liệu, động cơ điện truyền chuyển động đến trục đĩa trên đó có lắp búa đập. Khi dòng vật liệu đi vào khoang hộp máy gặp búa đập quay quanh trục máy với tốc độ cao sẽ đập nhỏ dần hạt vật liệu so với kích thước hạt ban đầu. Các hạt có kích thước đạt yêu cầu sẽ thông qua tấm lưới sàng thoát ra ngoài ở cửa xả liệu. Các hạt vật liệu có kích thước lớn chưa thoát khỏi lỗ tấm lưới sàng vẫn được giữ lại để tiếp tục đập nhỏ cho đến khi kích thước đạt yêu cầu.
Máy nghiền búa là máy nghiền thứ cấp, là thiết bị đặt sau máy nghiền hàm trong dây chuyền nghiền.
Máy nghiền búa có ưu điểm là thiết kế và chế tạo đơn giản gồm các cụm chi tiết chính như:
- Khung bệ đỡ: Được tổ hợp từ thép hình liên kết hàn tạo thành khung cứng vững.
- Động cơ điện: Dùng để dẫn động chuyển động quay.
- Bộ truyền ngoài (thường là bộ truyền đai): Truyền chuyển động từ động cơ đến cụm rotor máy búa, tỷ số truyền của bộ truyền đai thường tỷ lệ 1:2 hoặc 1:3
- Kết cấu hộp máy: Là kết cấu kiểu hộp hở có cửa nạp liệu và của xả liệu, tổ hợp bằng tôn tấm cán nóng liên kết hàn. Để thuận tiện cho việc chế tạo, lắp đặt và bảo dưỡng thay thế thông thường hộp máy có cấu tạo kiểu hai nửa có mặt bích liên kết bulông hoặc kiểu chốt bản lề. Trên thành hộp máy được khoan lỗ để bắt bulông cố định tấm lót (vật liệu chịu mài mòn) tại những vị trí hộp máy chịu va đập.
- Cụm rotor máy búa (Trục ngang có gắn các đĩa, trên đĩa có gắn búa đập thông qua trục suốt, 2 đầu trục ngang có lắp 2 gối bi nhào 2 dãy tự lựa, nắp chặn bi và vòng phớt chắn bụi). Búa đập được đúc theo biên dạng hoặc dùng thép tấm chịu được mài mòn. Đối với những máy nghiền búa có công suất lớn thì đôi khi các đĩa gắn búa đập cũng được đúc bằng vật liệu chịu mài mòn hoặc cắt biên dạng từ thép tấm chịu mài mòn.
- Tấm lót: Được chia thành các môđun nhỏ cố định với thành hộp máy bằng bulông, vật liệu chế tạo là thép đúc hoặc thép tấm chịu được mài mòn. Tùy theo hình dáng hộp máy thì tấm lót có biên dạng là tấm phẳng hoặc tấm cong.
- Tấm lưới sàng: Có biên dạng cong, được đúc bằng vật liệu chịu được mài mòn, nằm ở vị trí phía dưới của hộp máy. Trên tấm lưới sàng có đục lỗ để thoát được hạt vật liệu sau khi nghiền. Tùy theo yêu cầu kích thước đầu ra của hạt vật liệu mà đường kính lỗ trên tấm lưới sàng to hay nhỏ. Đối với những máy nghiền búa có công suất lớn, kích thước lớn thì tấm lưới sàng có thể chia thành nhiều mođun để thuận tiện cho nguyên công đúc thép, vận chuyển, lắp đặt lẫn thay thế khi cần thiết đạt hiệu quả kinh tế.
Ngoài ra máy nghiền búa còn có những ưu điểm khác, có thể kể đến như: Mức tiêu thụ điện năng ít nhưng cho năng suất cao, có thể kiểm soát được kích thước đầu ra của hạt vật liệu, có chi phí giá thành đầu tư ban đầu thấp.
Tuy nhiên nhược điểm lớn nhất đối với máy nghiền búa đó là sản phẩm đầu hạt vật liệu đầu ra có nhiều cạnh sắc, bị nát do va đập trực tiếp với búa đập với lực va đập lớn nên sản phẩm hạt vật liệu vẫn tồn lại “ứng suất dư” nên không giữ được cơ lý tính như ban đầu chính vì vậy ở những công trình xây dựng quan trong thì máy nghiền búa không được khuyến nghị sử dụng hoặc lựa chọn cho dây chuyền nghiền. Mặt khác, do đặc điểm là va đập trực tiếp giữa vật liệu với búa đập và tấm lót, tấm lưới sàng nên các chi tiết này chịu hao mòn trong quá trình làm việc, đặc biệt là các vật liệu có độ cứng lớn, độ ẩm lớn thì tuổi thọ của các chi tiết càng giảm. Cần phải thay thế định kỳ tùy thuộc vào từng điều kiện làm việc cũng như chất lượng sản phẩm.
Máy nghiền búa được Đơn vị thiết kế chế tạo với tỷ lệ 100% nội địa hóa, các vật tư được sản xuất trong nước nên đảm bảo được tiến độ cung cấp cũng như chủ động trong quá trình bảo dưỡng thay thế định kỳ.
Một số hình ảnh về máy nghiền búa do Đơn vị thiết kế – chế tạo:
